![]() |
ảnh: Internet |
Thái Doãn Thành; Mai Văn Thắng
Nguồn: Kỷ yếu Hội thảo khoa học:
"Đánh giá 05 năm thi hành Hiến pháp
nước CHXHCN Việt Nam 2013"
Khoa Luật, ĐHQGHN, 9/2018
1.
Dẫn nhập
Một trong những nội dung mới và có ý nghĩa
đặc biệt quan trọng đối với đời sống chính trị, nhà nước và pháp luật Việt Nam
là những quy định trong Điều 117 Hiến pháp 2013 về Hội đồng Bầu cử quốc gia
(HĐBCQG). Sự ra đời thiết chế hiến định này không chỉ thể hiện sự đổi mới mạnh
mẽ trong tư duy lý luận về tổ chức, vận hành quyền lực nhà nước mà còn khẳng
định nỗ lực và quyết tâm của Việt Nam hướng tới các chuẩn mực chung, phổ quát
trong việc bảo đảm thực hiện các quyền dân chủ của người dân, khẳng định nền
tảng dân chủ, chủ quyền nhân dân trong tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà
nước.
Kể từ khi cuộc Tổng tuyển cử đầu tiên, ngày 6
tháng 01 năm 1946 để bầu ra Quốc hội của nước Việt Nam dân chủ cộng hoà được
tiến hành, nay là nước Cộng hoà XHCN Việt Nam, nước ta đã trải qua 14 cuộc bầu
cử đại biểu Quốc hội. Bầu cử là một trong những chế định quan trọng nhất của
nền dân chủ, là cơ chế hợp pháp để người dân chuyển giao quyền lực thông qua
con đường hòa bình, dân chủ, hợp pháp và văn minh. Đối với Việt Nam, Quốc hội
là cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất và HĐND các cấp là cơ quan quyền lực nhà
nước ở địa phương. Bởi vậy sự thành công hay thất bại của cả bộ máy nhà nước,
của hệ thống chính quyền phụ thuộc rất nhiều vào chất lượng, thành quả các cuộc
bầu cử. Một trong các yếu tố góp nên thành công của các cuộc bầu cử là cơ quan
phụ trách công tác bầu cử. Tuy nhiên, phải đến Hiến pháp năm 2013 Hội đồng bầu
cử quốc gia với tư cách là cơ quan phụ trách bầu cử toàn quốc mới có được vị
trí xứng đáng như vốn có của nó - thiết chế hiến định độc lập.