Luật về hội và cơ chế bảo đảm thực hiện quyền tự do hiệp hội ở Nga hiện nay

Mai Văn Thắng

Khoa Luật, ĐHQGHN

Nguồn: TC Quản lý Nhà nước

số tháng 9/2016

Nhân Quốc hội đang xem xét Dự thảo Luật về hội, tôi cũng xin được có một vài ý kiến qua bài viết này. Không có luật thì hội vẫn hiện hữu trong đời sống, bởi đơn giản đó là những gì thuộc về nhu cầu và quyền tự nhiên của con người. Chỉ hi vọng, luật sẽ giúp người dân thực hiện quyền và thỏa mãn nhu cầu ấy một cách văn minh hơn mà thôi. 
1.   Khái quát về quyền tự do hiệp hội và pháp luật về hội ở Nga
1.1. Nội dung quyền tự do hiệp hội, phạm vi điều chỉnh của luật về hiệp hội ở Nga

Khác với nhiều quốc gia trên thế giới, ở Nga không gọi là quyền lập hội hay luật về hội mà gọi là luật về hiệp hội xã hội. Theo các nhà lập pháp Nga, quyền tự do hiệp hội hay luật về các hiệp hội chính xác hơn và có nội hàm bao quát hơn. Tại Điều 3 của Luật “Về các hiệp hội xã hội” đã khẳng định, nội dung của quyền hiệp hội bao gồm:

Về tự quản địa phương ở Liên bang Nga

ảnh: Internet

 Mai Văn Thắng

Khoa Luật, ĐHQGHN

Tóm tắt: Bài viết là những nghiên cứu về bản chất, mô hình tổ chức, phương thức thực hiện quyền tự quản địa phương và thẩm quyền của chính quyền tự quản địa phương ở Nga. Bài viết cũng phân tích cơ chế phân quyền giữa tự quản địa phương với chính quyền nhà nước các cấp, cơ chế thanh kiểm tra, giám sát từ phía chính quyền nhà nước đối với tự quản địa phương ở Nga hiện nay.

Từ khóa: Tự quản, địa phương, Nga, chính quyền, đơn vị tự quản.

Abstract : This article discusses the nature, form, and mode of exercising the right to local self-government as well as the powers of the local governments which are self-governed in Russia. The article also seeks to analyse the separation of powers between local self-governments and other governmental levels, the provisions on supervision and inspection of the central government towards local self-government in Russia in contemporary time.

Keywords: Self-Government, Local, Russia, Government, Self-Government Units

Pháp luật về biểu tình ở Liên bang Nga và một số gợi ý cho việc xây dựng Luật Biểu tình ở Việt Nam

TS. Mai Văn Thắng

Khoa Luật, ĐHQGHN

Nguồn: T/c Nghiên cứu châu Âu

Số 5/2016

Thực tiễn xây dựng Luật Biểu tình ở Việt Nam hiện nay cho thấy còn rất nhiều vấn đề chưa được giải quyết thấu đáo. Phạm vi, đối tượng điều chỉnh của đạo luật, thậm chí nội hàm khái niệm, quan điểm tiếp cận về biểu tình vẫn chưa có được nhận thức thống nhất.

Để giải quyết những vấn đề trên, ngoài sự am tường bối cảnh đất nước, cần thiết phải nghiên cứu những mô hình và kinh nghiệm quốc tế. Tuy nhiên, giới nghiên cứu dường như tập trung vào những tiêu chuẩn quốc tế hay kinh nghiệm của một số quốc gia có truyền thống, tiến bộ như Anh, Pháp, Mỹ, Đức… mà chưa có sự quan tâm cần thiết tới việc xây dựng, ban hành, thực thi luật này ở những quốc gia chuyển đổi, cải cách, đổi mới về chính trị hay những quốc gia có điều kiện tương đồng.

Nghiên cứu về bối cảnh xã hội, pháp luật về biểu tình ở Nga, tác giả nhận thấy có nhiều điểm phù hợp với bối cảnh, điều kiện của Việt Nam. Do vậy, trong bài viết này, tác giả trình bày những khảo cứu về quan niệm tiếp cận, những quy định của pháp luật Liên bang Nga về điều kiện, quy trình tổ chức, thực hiện các biểu tình, tuần hành, mít tinh, hội họp, phong tỏa của người dân cũng như các căn cứ pháp lý đình chỉ, chấm dứt các hoạt động này. Trên cơ sở những nghiên cứu này, tác giả cũng đưa ra một số gợi ý cho việc xây dựng Luật biểu tình ở Việt Nam hiện nay.

Điều kiện địa lý nước Nga và tư duy dân tộc Nga

ảnh: Internet

 Tác giả: Bùi Mỹ Hạnh

ĐHQG HCM

Nguồn: Tập san “Khoa học xã hội & nhân văn”, 

số 28, tháng 9-2004, tr. 52-57

 Một bài viết hay về nước Nga của TS. Bùi Mỹ Hạnh - Khoa ngữ văn Nga, Trường Đại học khoa học xã hội và nhân văn, ĐHQG HCM. Có rất nhiều đánh giá phù hợp với quan điểm của tôi nên tôi đưa lên đây để các bạn tham khảo và để hiểu hơn về nước Nga.

Tư duy dân tộc là một bộ phận cấu thành của văn hoá dân tộc. Nghiên cứu tư duy dân tộc rất cần thiết cho việc hiểu mối tương quan thiên nhiên, lịch sử, văn hoá và xã hội trên một lãnh thổ nhất định. Và đối tượng quan tâm trước hết đó là con người.

Nghiên cứu tư duy dân tộc Nga giúp cho người học tìm ra những cách tiếp cận đúng để hiểu nhiều vấn đề trong lĩnh vực kinh tế – xã hội và chính trị, dự đoán được những nét chính yếu của tương lai nước Nga. Nhà văn Nga nổi tiếng M.A. Sholokhov từng nói: “Khắc nghiệt, hoang dã – biển và núi đá. Không có gì nhân tạo cả, và con người phải đối mặt với thiên nhiên. Thiên nhiên này đã đặt dấu ấn sức khỏe và tính tự kiềm chế sáng suốt lên người lao động – ngư dân và nông dân”[ Shirikin P.S. 2002]. Nghiên cứu chi tiết những quy luật thiên nhiên, ta có thể hiểu được cả tính quy luật thái độ ứng xử và tính cách của con người.

Tản mạn về khái niệm chức năng của nhà nước

ảnh: internet

Mai Văn Thắng

Khoa Luật, ĐHQG Hà Nội

Cho đến nay, trong khoa học pháp lý cả trên thế giới và ở Việt Nam vẫn chưa có một định nghĩa thống nhất về chức năng của nhà nước dù thuật ngữ này đã được sử dụng phổ biến. Nhận thức về chức năng của nhà nước bị chi phối bởi nhiều yếu tố từ bản chất, quan niệm về nhà nước cho tới bối cảnh kinh tế, chính trị, xu thế của thời đại và trình độ phát triển của nền khoa học.

Ở Việt Nam, dù có nhiều cách tiếp cận khác nhau, nhưng về cơ bản các nhà khoa học cho rằng, chức năng của nhà nước: 1) Là phương diện hoạt động chủ yếu, cơ bản của nhà nước thể hiện trên các lĩnh vực khác nhau của đời sống xã hội (để thực hiện nhiệm vụ của nhà nước); 2) Phù hợp với bản chất của nhà nước; 3) Thể hiện vai trò của nhà nước đối với xã hội (qua đó biểu thị giá trị của sự tồn tại của NN).[1] 

Giới thiệu sách "Tư duy pháp lý: Lý luận và thực tiễn"

Sách chuyên khảo

"Tư duy pháp lý: Lý luận và thực tiễn"

NXB. ĐHQGHN, 2016

Chủ biên: Nguyễn Hoàng Anh,

Vũ Công Giao, Nguyễn Minh Tuấn

Cuối năm 2015, hai bộ môn thuộc Khoa Luật, ĐHQG Hà Nội là Bộ môn Lý luận - Lịch sử Nhà nước và pháp luật và Bộ môn Luật Hiến pháp-Hành chính tổ chức Hội thảo về Tư duy pháp lý. Trên Hội thảo, được sự cổ vũ và đánh giá cao của nhiều nhà khoa học đến từ các cơ sở đào tạo luật khác nhau trên địa bàn Hà Nội, Lãnh đạo hai bộ môn cùng với sự hỗ trợ của Nhà xuất bản ĐHQGHN đã quyết định nâng cấp và xuất bản Sách chuyên khảo “Tư duy pháp lý: Lý luận và thực tiễn”.

Cuốn sách là tập hợp những nghiên cứu chuyên sâu về tư duy pháp lý của tập thể các nhà khoa học của hai bộ môn và của một số học giả uy tín khác trong và ngoài Khoa Luật.

Chủ Blog này (Mai Văn Thắng) cũng may mắn có tham gia một chút vào cuốn sách với tư cách là đồng tác giả!

Xin trân trọng giới thiệu và hi vọng cuốn sách sẽ giúp ích cho quý vị!

Liên hệ mua, mượn sách: Thư viện Khoa Luật, Nhà G3, số 144 Xuân Thủy, Cầu Giấy, Hà Nội.